Rais Jakaya Kikwete.
MABADILIKO yanatarajiwa kufanyika nchini
kuhusu suala zima la uwazi katika uendeshaji wa Serikali huku
ikitarajiwa mambo mbalimbali ikiwemo mishahara kutokuwa siri. Rais
Jakaya Kikwete alisema juzi mjini hapa, kwamba mabadiliko hayo si kwa
sekta ya umma pekee, bali pia binafsi ambako kila anayejihusisha na umma
hususani mashirika yasiyo ya serikali (NGO), anapaswa kuweka wazi
vyanzo vya mapato, kiasi cha fedha alichopewa na matumizi yake.
Katika mahojiano maalumu na waandishi wa
habari wa vyombo vya Tanzania, Rais alisema ingawa ipo changamoto ya
kubadili mazoea yaliyopo ya kila kitu serikalini kuendesha kwa usiri,
anaamini mabadiliko yatakuwapo ndani ya miaka miwili ijayo na hadi
anatoka madarakani 2015, kila kitu katika uendeshaji Serikali kitakuwa
wazi.
Hatua hiyo ni utekelezaji wa Mpango wa
Pamoja wa Uendeshaji Serikali kwa Uwazi (OGP) ulioanzishwa na Rais wa
Marekani, Barack Obama na Tanzania kujiunga nao mwaka 2011. Rais Kikwete
na ujumbe wake, alikuwa hapa kuhudhuria mkutano wa mwaka wa OGP
ulioanza Oktoba 31 na kumalizika jana.
Mkutano huo ulihudhuriwa na washiriki 1,000
kutoka nchi 60 wanachama na Rais Kikwete alipata nafasi ya kuueleza
mkutano huo, namna Tanzania ilivyoanza utekelezaji wa masharti ya mpango
huo.
“Mshahara hauwezi kuwa siri. Si ipo kwenye
bajeti za Serikali?” Alijibu Rais Kikwete alipoulizwa kama suala la
mishahara litaendelea kuwa siri katika utekelezaji wa mpango huo.
Kikwete alisema:
“Changamoto iliyopo ni kwamba mpango huu
unabadili mazoea yetu ya kufanya kazi. Sisi katika kila serikali kila
kitu ni siri. Sasa OGP inataka mambo haya yawe wazi; ifike hatua mtu
aone kutoa habari ni wajibu.” Alisema alifurahi Rais Obama alipomwambia
Tanzania ina sifa ya kujiunga na umoja huo.
Alisema aliona ni jambo jema serikali iliyo
chini ya wananchi kujiendesha kwa uwazi tofauti na mfumo uliotawala
ambao ni wa usiri. Kibano halmashauri Miongoni mwa hatua za utekelezaji
wa mpango alizotaja Rais Kikwete, ni pamoja na uwazi kwenye bajeti ya
serikali.
Pia halmashauri zote za wilaya, miji na
manispaa zinapopokea fedha kutoka serikalini, zinapaswa kubandika
ukutani wananchi wasome wafahamu kiasi kilichopokewa. Vivyo hivyo kwa
upande wa shule, fedha zinazotolewa zinapaswa ziwekwe wazi kwa wananchi.
Kwa upande wa vituo vya afya na zahanati,
Rais Kikwete alisisitiza ni lazima dawa na vifaa tiba vinavyopelekwa,
taarifa ziwekwe wazi kwa kubandikwa ukutani ili kuwezesha wananchi
kufahamu aina na kiwango kilichofikishwa.
Udhibiti rushwa Uwekezaji katika Mkongo wa Taifa, ni hatua nyingine ambayo Rais alisema utasaidia kuendesha Serikali kwa uwazi.
Udhibiti rushwa Uwekezaji katika Mkongo wa Taifa, ni hatua nyingine ambayo Rais alisema utasaidia kuendesha Serikali kwa uwazi.
Alisema lengo ni mkongo huo ufike kila ofisi ya wilaya jambo ambalo litarahisisha mawasiliano.
“Mkongo ukishafika, hakuna haja ya mtu kusafiri. Hata aliye Ngara (Kagera) hatakuja Dar es Salaam, tutafika mahali tutapunguza ulazima wa kwenda kwenye ofisi na hii itapunguza virushwa rushwa hivi,” alisema. Aliendelea:
“Mkongo ukishafika, hakuna haja ya mtu kusafiri. Hata aliye Ngara (Kagera) hatakuja Dar es Salaam, tutafika mahali tutapunguza ulazima wa kwenda kwenye ofisi na hii itapunguza virushwa rushwa hivi,” alisema. Aliendelea:
“Tunafikiri kwa upana tutafika mahali,
unakwenda tu kwenye mtandao unapata maelekezo au unajaza fomu badala ya
kusafiri.” Usalama wa nchi Akizungumzia sheria inayotarajiwa kutungwa ya
uhuru wa kupata habari, Rais alisema kuwapo kwake hakumaanishi kuruhusu
pia taarifa za usalama wa nchi kuanikwa.
“Hata nchi zilizoendelea kidemokrasia…nenda
uulizie kituo cha nyuklia kiko wapi, watakufunga tu…umepata taarifa
kwamba leo kutakuwa na shambulio la kigaidi, halafu unatangaza kwamba
leo kutakuwa na shambulio, Serikali haziendeshwi hivyo,” alisisitiza.
Wakati huo huo, Rais Kikwete alisema asasi
zisizo za Serikali (AZISE) pia zinawajibika kujiendesha kwa uwazi;
yasidhani kwamba uwazi ni kwa Serikali pekee.
Alisema wanaoshughulika na umma lazima wawe
wawazi kwa maana kama ni fedha, wanapaswa kuweka wazi zimepatikanaje na
zinatumikaje.
“Wasidhani kwamba uwazi ni upande mmoja. Masharti haya (ya OPG) ni kwa pande zote...lazima useme fulani kanipa kiasi hiki, nimetumia hivi. Kila mmoja awajibike wasidhani ni serikali tu.”
“Wasidhani kwamba uwazi ni upande mmoja. Masharti haya (ya OPG) ni kwa pande zote...lazima useme fulani kanipa kiasi hiki, nimetumia hivi. Kila mmoja awajibike wasidhani ni serikali tu.”
Akisisitiza nafasi ya Serikali katika
kutambua na kuthamini kazi ya AZISE, Rais Kikwete alisema hivi sasa zipo
takribani 18,000 na serikali haina tatizo nazo. Pamoja na kutaja kuwa
kuna kazi ya kuondoa mazoea yaliyojengeka miongoni mwa watumishi wa
serikali, ya kila kitu kufanywa siri, Rais alisema changamoto nyingine
ni ufuatiliaji wa wananchi kusoma taarifa zinazotolewa.
Alitoa mfano wa hatua ya sasa ya Hazina kuweka hadharani fedha inazopeleka kwenye halmashauri, kwamba kuna watu hawafuatilii hata kuzisoma kwenye vyombo vya habari.
Alitoa mfano wa hatua ya sasa ya Hazina kuweka hadharani fedha inazopeleka kwenye halmashauri, kwamba kuna watu hawafuatilii hata kuzisoma kwenye vyombo vya habari.
"Akishika gazeti, anasoma vichwa vya habari
tu au anageuza upande wa nyuma wa gazeti," alisema na kuhimiza umma
kujenga utamaduni wa kusoma na kufuatilia taarifa za fedha zinazotolewa.
Kwa mujibu wa Rais Kikwete, ifikapo mwaka
2015 atakapoondoka madarakani, mambo mengi ya Serikali yatakuwa
hadharani. Matarajio yake ni kwamba Serikali itakuwa na uwazi kuliko
ilivyo sasa. Shughuli za Serikali zitaendeshwa kwa uwazi na wananchi
watajua kila kitu wanachopaswa kufahamu. “Tunaanza, tutafanikiwa tu,”
alisisitiza Rais Kikwete.
CHANZO NI HABARI LEO